Sunday, May 6, 2007

Kisah Pemberontakan Awang Pho dan Panglima Nayan di zaman Bokong Nai Long Mahmud

Oleh naimfirdausi

Di zaman Sultan Abdul Hamid Halim Syah, penjajah Inggeris menawarkan ganjaran yang lumayan untuk menghapuskan Awang Pho dan Panglima Nayan. Telah menjadi kebiasaan sesiapa pun yang terlibat dengan pemberontakan di Kedah akan dilayan sebagai lanun. Di Pulau Pinang pada 18 Februari 1829 pihak Inggeris pernah secara terang-terangan mengarahkan Pesuruhjaya Polis di Seberang Perai melayan pemberontak Melayu yang menyerang kedudukan Thai di Kedah sebagai lanun.

"...any person residing there who aid or abet the ex-Sultan of Kedah in making an attack on Kedah will be treated as pirates"[1]

(maksud the ex sultan of Kedah ialah Khalifah Sharif Abu Bakar Syah, yang dibunuh Thai dalam tahun 1821 di Istana Kota Meang Kuang, Bandar Darul Aman Jitra Kedah dan penggantinya Yang di Pertuan Yang Mulia Negeri Kedah, Sultan Madzaffar Syah III)

Pemberontakan Awang Pho dan Panglima Nayan berakhir dengan peristiwa penyembelihan Panglima Nayan dan kepalanya ditayang di Muzium Taiping buat sekian lama. Di sebalik pembunuhan ini turut diberkas ialah ketua pemberontak iaitu Nai Long Mahmud, cucunda Sultan Nai Long Luang Jaafar Madazam Syah. Tengkuk Nai Long Mahmud diikat dengan tali merah dihadap kepada Sultan Abdul Hamid Halim Syah di Berahman Indera (Balai Besar).Dari luar kedengaran riuh beratus-ratus orang tentera Bokong sudah mengepung Balai Besar untuk mengamuk kerana pemimpin mereka diberkas.

Mereka ini terdiri daripada orang-orang Melayu Islam yang bertutur dalam bahasa Siam (bukan bahasa Thai). Ada daripada mereka keturunan anak cucu permaisurinya Sultan Jaafar yang bernama A Nuan dari Kg Titi Akar, Pendang.

Sorak sorai itu kedengaran seperti berikut:

"Nai Mahmud!!
"Nya hai khaa nai Mahmud, Laan pija rau!!!"
(Nai Mahmud, jangan bagi bunuh Nai Mahmud, cucu raja kami!!)


Baginda Sultan menitiskan air mata apabila mengetahui dihadapannya ialah cucunda Sultan Jaafar Madazam Syah yang dibunuh dalam tahun 1876 dahulu. Pada ketika itu bicara Sultan Abdul Hamid Halim Syah bahawa keturunan Nai dilantik menjadi penghulu turun temurun di serata-rata negeri Kedah.

Sultan Abdul Hamid Halim Syah: Ku ampun hai meng dok, ku jok meng pein Nai Mukim Tajar (Beta bagi ampun hang, beta angkat hang jadi penghulu mukim Tajar)

Nai Long Mahmud: Jok thang pei..... turun menurun
(angkat kesemua Nai turun menurun)

Sultan Abdul Hamid Halim Syah: mai phere...
(tidak mengapa)

Suasana keriuhan itu bubar setelah Nai Long Mahmud dibebaskan.
Semenjak peristiwa itu, keturunan Nai dilantik menjadi penghulu seluruh negeri Kedah. Mungkin kita masih ingat pada penghulu Nai Mahmud di Tajar, Nai Ya dan Nai Cau di kampung Nai Teh, Nai Sim di Changlun dan lain-lain lagi...

(Catatan : Perintah ini ditarik balik apabila Tunku Abdul Rahman Putra menjadi Perdana Menteri kerana beliau cucu Rama V, Chula Luang Korn.

--------------------------------------

[1] Alfred P. Rubin, Piracy and Paramountcy, 1974; hal.

3 comments:

Anonymous said...

Yamada Nagamasa (Karakter Jepun: 山田長政 )

Hidup di antara 1590—1630, Yamada Nagamasa ialah seorang 'adventurer' Jepun yang memperolehi pengaruh besar di Siam pada permulaan abad ke 17 dan seterusnya menjadi pemerintah Nakhon Si Thammarat di Siam.

Yamada Nagamasa telah dilahirkan di Numazu, Jepun dalam tahun 1590. Dia terlibat dalam perdagangan Jepun dengan Asia Tenggara pada zaman Shuinsen (Shuinsen ialah kapal dagang bersenjata Jepun yang belayar ke pelabuhan-pelabuhan Asia Tenggara dengan permit yang dikeluarkan oleh keshogunan Tokugawa terawal semasa separuh pertama abad ke 17). Yamada Nagamasa menetap di negara Ayutthaya semenjak tahun 1612.

Koloni Jepun di Siam amat dihormati dari segi kemahiran ketenteraan sehingga Raja Siam telah menubuhkan Jabatan Sukarela Jepun untuk memanfaatkan kepakaran mereka.

Yamada Nagamasa mengetuai koloni Jepun dan membantu Raja Songtham dalam kempen-kempen ketenteraannya dengan mengibarkan bendera Jepun. Dengan kejayaannya, Yamada Nagamasa dilantik menjadi raja Ligor pada tahun 1630 yang disokong oleh 300 samurai.

Setelah kematian Yamada Nagarasa, raja Siam, Prasat Thong (1630-1655) menghantar tentera seramai 4000 orang untuk memusnahkan penempatan Jepun di Ayutthaya tetapi ramai orang Jepun berjaya melarikan diri ke Kemboja.

anaianai said...

Terima Kasih diatas komen anda.

Semenjak tahun 1982 semasa menuntut di Universiti, saya mempunyai seorang kenalan yang saya kira hari ini sebagai pakar dalam bidang persilatan, kalau tak silp saya Megat Izzuddin namanya (sudah lama tidak
berjumpa). Dia pernah memberitahu saya bahawa sejarah ilmu persilatannya ada hubungan dengan Ninja yang datang ke Ayuthia. Silatnye agak pelik sedikit, contohnya dengan mengundur kebelakang dia boleh memanjat dinding !! Oleh itu, saya akui catatan saudara pasti ada kebenarannya..

Anyway, thank you so much for the information. I really appreciate
it.

Mohd Nadzrin Wahab said...

Salam hormat Anaianai,

Sahabat Anaianai bernama Megat Ainuddin Megat Mokmin dan beliau kini adalah guru utama perguruan Istiadat Penjurit Kepetangan Melayu yang berteraskan ilmu daripada Megat Terawis.

Salam persilatan,